Vanwege de snelle groei en ontwikkeling van het gebruik van mobiele telefoons op de fiets, is de afgelopen jaren een discussie ontstaan over de kwestie of het gebruik van een mobiele telefoon ook op de fiets verboden moet worden. Fietsers worden mogelijk te makkelijk afgeleid door bijvoorbeeld ‘appen’ in het verkeer.
Het kabinet heeft daarom besloten dat het vanaf 1 juli 2019 voor fietsers verboden is om hun mobiele telefoon vast te houden tijdens het fietsen. De Eerste en Tweede Kamer moeten zich nog uitlaten over het wetsvoorstel. Op 1 februari 2019 is het wetsvoorstel in behandeling genomen in de Tweede Kamer.
Artikel 61a van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (hierna: 61a RVV) zal als gevolg van dit verbod worden gewijzigd vanaf 1 juli 2019. Deze wijziging luidt:
Het is degene die een voertuig bestuurt verboden tijdens het rijden een mobiel elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking vast te houden. Onder een mobiel elektronisch apparaat wordt in elk geval verstaan een mobiele telefoon, een tabletcomputer of een mediaspeler.
Duidelijke en consistente norm
Sinds 2002 is het reeds voor gebruikers van gemotoriseerd verkeer (auto’s, bromfietsers en gehandicaptenvoertuigen) verboden om tijdens het rijden een mobiele telefoon vast te houden. Vanaf 2009 geldt het verbod ook voor bestuurders van een snorfiets. Vanaf 1 juli 2019 zal het voor iedereen die een voertuig bestuurt verboden worden om tijdens het rijden een mobiele telefoon vast te houden. Het verbod wordt dan van toepassing op alle voertuigen. Hieronder vallen dus ook fietsers, maar ook trambestuurders en bestuurders van gehandicaptenvoertuigen zonder motor.
Het besluit[1] geeft aan dat er een duidelijke en consistente norm is gesteld: als je een voertuig in het verkeer bestuurt, dien je geen telefoon vast te houden.
Rijden
Het verbod op het vasthouden van een mobiele telefoon geldt enkel tijdens het rijden. Wanneer de fietser bijvoorbeeld stilstaat voor een stoplicht, mag hij wel gebruikmaken van de mobiele telefoon.
Mobiel elektronisch apparaat
In artikel 61a RVV wordt gesproken van “mobiel elektronisch apparaat”. Dit is een breed begrip waar bewust voor gekozen is. Onder dit begrip worden niet enkel mobiele telefoons verstaan, maar ook bijvoorbeeld tablets, e-readers, digitale foto- en videocamera’s en mobiele navigatieapparaten. De ontwikkelingen met betrekking tot elektronisch apparatuur nemen een vogelvlucht en door een breed begrip te hanteren wordt voorkomen dat in de toekomst bepaalde apparaten buiten het artikel zouden vallen.
Vasthouden
Het verbod in artikel 61a RVV geldt enkel wanneer tijdens het rijden een dergelijk mobiel elektronisch apparaat wordt vastgehouden met de hand. Mobiele elektronische apparaten die op of aan het lichaam gedragen worden vallen niet onder de reikwijdte van artikel 61a RVV. Dit betekent dat bijvoorbeeld een smartwatch, die om de pols wordt gedragen, wel is toegestaan. Verder vallen apparaten die met een snoer of kabel aan de fiets zijn verbonden ook niet onder het verbod. Ook mag er net zoals bij automobilisten, handsfree gebeld worden en muziek geluisterd worden, zolang het mobiele apparaat maar niet wordt vastgehouden met de hand.
Hoogte boete
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, treedt het in werking op 1 juli 2019. Wanneer een fietser op of na deze datum tijdens het rijden een mobiele telefoon vasthoudt, kan hij een boete opgelegd krijgen van 95 euro. Voor bestuurders van trams bedraagt de boete 240 euro.
Voor 1 juli 2019
Een appende fietser kan ook voor 1 juli 2019 een boete opgelegd krijgen op grond van artikel 5 Wegenverkeerswet 1994. Een voorwaarde is hierbij wel dat de fietser een evident gevaarlijke verkeerssituatie creëert door het vasthouden van de mobiele telefoon. Met de wijziging van artikel 61a RV kan de fietser vanaf 1 juli 2019 een boete opgelegd krijgen, ook al is er geen sprake van een dergelijke gevaarlijke verkeerssituatie.
Conclusie
Het is nog afwachten of het wetsvoorstel daadwerkelijk wordt aangenomen. Tot die tijd lopen fietsbestuurders die een mobiele telefoon vasthouden geen risico op een boete. Wel kan, wanneer er zich een gevaarlijke situatie voordoet, de appende fietser bij bepaalde omstandigheden strafrechtelijk en civielrechtelijk aansprakelijk worden gehouden voor het creëren van een gevaarlijke situatie. Niet uitgesloten is ook dat een fietser die een mobiel elektronisch apparaat gebruikt tijdens het fietser zijn schade niet of niet volledig vergoed krijgt als hij of zij zelf het slachtoffer wordt van een verkeersongeval. Het is dan ook thans af te raden om een mobieltje tijdens het fietsen vast te houden.
Meer weten?
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met mr. Thomas van Dijk op nummer 079-3239558 of via e-mail: t.vandijk@advocaatvandijk.nl